Avondklok blijft voorlopig van kracht zolang hoger beroep nog loopt

De avondklok blijft voorlopig van kracht. Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdagavond het vonnis van de rechter in kort geding over het opheffen ervan voorlopig opgeschort.

Het hof deed dat op verzoek van de Staat, die hoger beroep heeft aangetekend tegen het vonnis.

Dinsdagochtend bepaalde de rechter in een door actiegroep Viruswaarheid aangespannen zaak dat de avondklok per direct moet worden opgeheven. De Staat tekende hoger beroep aan en heeft het hof daarnaast in een speciale spoedprocedure gevraagd de werking van dat vonnis uit te stellen.

De Staat wil dat de avondklok van kracht blijft, in elk geval totdat de zaak in hoger beroep inhoudelijk aan bod is geweest. Die zitting staat vrijdag op het programma bij het Haagse hof. Een uitspraak zal een paar dagen later volgen.

Hoogleraar denkt dat opheffen avondklok in hoger beroep geen stand houdt

De uitspraak om de avondklok per direct op te heffen houdt in hoger beroep geen stand, verwacht hoogleraar recht en samenleving Jan Brouwer van de Rijksuniversiteit Groningen.

"Ik kan het me niet anders voorstellen", reageert Brouwer.

Hij noemt het een onverstandige en gedurfde uitspraak van de voorzieningenrechter in Den Haag.

Voor het invoeren van de avondklok is gebruikgemaakt van de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag (Wbbbg). Die wet biedt het kabinet de mogelijkheid om in zeer spoedeisende en buitengewone omstandigheden te handelen.

Volgens de rechtbank was de avondklok geen maatregel waarmee niet kan worden gewacht “zoals bijvoorbeeld het geval is bij een dijkdoorbraak”. Maar Brouwer komt tot een andere conclusie. Hij denkt dat er met de besmettingscijfers en de dreiging van de Britse variant van het coronavirus wel sprake was van zo'n bijzondere situatie.

"Premier Rutte heeft zich altijd verzet tegen de avondklok. Alleen in zeer bijzondere omstandigheden wilde hij er gebruik van maken. Met het risico van de Britse variant van het virus was de invoering van de avondklok heel zinvol", aldus Brouwer.

Hij gaat verder: "Nu zegt de rechter dat het wel meevalt en dat van een echte noodsituatie geen sprake was. Ze maakt dan de vergelijking met een dijkdoorbraak. Toch is de coronacrisis wel een hele bijzondere crisis waarbij we de wet, die stamt van vlak na de Tweede Wereldoorlog, wel met een zekere flexibiliteit moeten toepassen."

Wel of geen acute situatie?

Volgens Brouwer is de invoering van de avondklok met extra zorgvuldigheid en democratisch ingevoerd door de Tweede Kamer bij de besluitvorming te betrekken.

"Wat ik nogal vreemd vind, is dat de rechter zegt dat er geen acute situatie was omdat het kabinet nog de tijd heeft genomen de Tweede Kamer te informeren. Dat vind ik toch wel heel vreemd dat een rechter dat durft. Zo lust ik er nog wel een paar, dan had het kabinet ook niet het OMT-advies hoeven af te wachten."

Brouwer noemt de uitspraak van de voorzieningenrechter "op zijn zachtst gezegd niet verstandig", want: "wat halen we ons op de hals, moeten nu alle avondklokboetes worden ingetrokken? Sommige van mijn collega's zeggen dat de boetes moeten worden doorgehaald. Ik twijfel daarover."

Lees ook over de coronacrisis:

• Zo snel ben je aan de beurt voor het coronavaccin – inenten gaat van oud naar jong per leeftijdsgroepen van 5 jaar
• Beste Mark Rutte, praat niet met Jort, maar bel het leger en logistieke specialisten: vaccineren en testen heeft prioriteit
• Dit zijn de belangrijkste overeenkomsten en verschillen tussen de vaccins van Pfizer en Moderna – van veiligheid tot bijwerkingen